Lisette Wevers is coach voor individuen en stellen die problemen hebben door vreemdgaan of verliefdheid op een ander. Maandelijks deelt ze haar ervaringen met ons. “Ik schaam me zó”, zegt ze. “Ik zou het liefst door de grond zakken.” Ze is vreemdgegaan. Een jaar geleden. Haar man weet het, ze heeft het hem verteld. Maar dat is niet het probleem.

Een stoere vrouw van in de veertig zit voor mij. Het lichaam van een sporter, kort donker haar, spijkerbroek en witte blouse. Toch oogt ze kwetsbaar. Haar houding is wat ineengedoken. “Hij heeft er goed op gereageerd”, vertelt ze over haar man. “Eerst was hij heel boos, maar daarna hebben we erover kunnen praten.”

“Wat moedig en knap van jullie”, zeg ik. Bij veel stellen volgt na boosheid zwijgen. Uit onmacht, mensen weten niet hoe ze erover kunnen praten. En uit angst voor wat misschien bloot komt te liggen. “Hoe gaat het nu?” vraag ik. “Beter dan ervoor”, zegt ze. “We praten nu pas écht met elkaar.”

Het is uitgelekt

“Wat fijn”, zeg ik, “maar wat is dan het probleem?” Ik zie haar ineenkrimpen terwijl ze antwoord geeft. “Het is uitgelekt.” Haar man heeft een goede vriend in vertrouwen genomen. En die begon onlangs over haar misstap in het bijzijn van een paar andere vrienden, die van niets wisten. Nu is de hele vriendenkring op de hoogte. “Ik vind het echt vreselijk”, zegt ze. “Ik schaam me verschrikkelijk.”

Je bedreigd voelen

Ik leef met haar mee. Als je vuile was op straat ligt, kan dat net zo bedreigend voelen als wanneer er een leeuw voor je neus staat. Wij zijn sociale dieren en de waardering van andere mensen is belangrijk voor ons. Als die waardering op het spel staat, kan dit heel onveilig voelen. Ik benoem deze gevoelens en ze herkent het meteen. “Ja, precies. Ik ben bang dat ze me nu zien als een foute en domme vrouw.”

Ze weet natuurlijk niet hoe de vrienden erover denken. Misschien hebben ze een oordeel, maar het kan ook zijn dat ze er zelf ervaring mee hebben. Ze zou een gesprek kunnen aangaan. Ze denkt hier even over na en zegt dan: “Ik denk dat ik het even aankijk. Als ik merk dat mensen anders doen tegen mij, kan ik erover beginnen.”

Boos

“Ben je ook boos op de vriend die uit de school klapte?” vraag ik. Het is even stil. Dan zegt ze: “Ja, eigenlijk wel, maar ja, ik ben vreemdgegaan. Ik heb de fout gemaakt.” Zo zwart-wit ligt het echter niet. “Bedoel je ook dat ik die vriend moet vertellen dat ik boos ben?” vraagt ze. “Dat kan”, beaam ik. “Wat in ieder geval helpt is je eigen gevoelens erkennen, toestaan en compassie hebben voor jezelf.” Ze denkt even na. “Ik veroordeel mijzelf, dat maakt het lastig. Ik verdien geen compassie.”

Vertrouwen geschaad

Zelfkritiek zit in onze kritisch-rationele cultuur. Het is vaak ons enige antwoord op een misstap die we maken. En het helpt niet. Wat wel heilzaam is, is openstaan voor het leed dat je hebt aangericht, bij de ander, en bij jezelf. En daar compassie voor hebben. Door dit openstaan en de compassie kunnen we het leed verzachten en vertrouwen herstellen. En zo leren we ook makkelijker van onze fouten – die iedereen maakt -; we kunnen ze beter onder ogen zien. Ze laat mijn woorden tot zich doordringen en besluit dan: “Ik denk dat ik inderdaad aan die vriend ga vertellen dat ik het erg vind dat hij uit de school is geklapt en wat dat met mij doet.” Ik denk ook dat dit haar helpt. Én dat het de vriend helpt om voortaan zorgvuldiger om te gaan met vertrouwelijke informatie.

Lees ook eens: Waarom je na vreemdgaan niet meteen belangrijke beslissingen moet nemen.

Lisette Wevers is coach voor individuen en stellen die problemen hebben door vreemdgaan of verliefdheid op een ander. www.vreemdgaan-therapeut.nl