In de rubriek Vrouwen met impact spreekt WENDY met vrouwen die een verschil maken. Wat is hun drijfveer? En vooral: waarom vinden ze het belangrijk om van betekenis te zijn? Dit keer: dermatoloog Karen van Poppelen, een van de oprichters van de campagne om kinderen alles te leren over zonbescherming onder de noemer ‘Geniet maar verbrand niet.’
Na het succes van vorig jaar ging de campagne dit jaar op 24 april voor de tweede keer van start. Karen kwam net na de coronaperiode in 2022 op het idee: alle overgebleven desinfectie palen in haar ziekenhuis VieCuri ombouwen naar zonnebrand dispensers. En dat idee werd met open armen ontvangen door bedrijven en scholen.
Waarom is deze campagne zo belangrijk voor je?
‘Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker en veilig omgaan met de zon door te ‘weren, kleren en smeren’ is een van de belangrijkste manieren om die ziekte te voorkomen. Als ziekenhuis hebben wij de verantwoordelijkheid om de kennis te delen die we hierover hebben. En dat is precies wat we met deze campagne willen. In mijn spreekkamer zie ik heel veel huidkanker en ik zou dat leed zo graag willen voorkomen. Ik kan het behandelen, maar ik kan het niet voor ze voorkomen. Je hoort regelmatig ‘oh jeetje, dit wist ik helemaal niet’ en ‘als kind ben ik nooit ingesmeerd, ik ben heel vaak verbrand’. Dat is natuurlijk een generatie dingetje, want de gevaren van de zon waren vroeger niet bekend. Nu wel, dus wil ik het niet nalaten om deze kennis te delen.
Mijn ideaalbeeld is dat ons project, wat ik overigens samen met mijn drie hardwerkende collega’s doe, uiteindelijk in meerdere regio’s terug te zien is. We zijn vorig jaar klein begonnen en het enthousiasme is er. Door groot te durven denken, kun je grote dingen bereiken.’
Hoe ziet de campagne eruit?
‘Vorig jaar lanceerden we onze campagne op 112 basisscholen in onze regio, waar we te maken hadden met jonge kinderen. Tijdens de aftrap stonden we met z’n allen op het schoolplein, Jeugdjournaal inclusief, en gaven we op een interactieve manier uitleg over onze slogan: wat denken jullie dat weren betekent? En wat zouden we bedoelen met kleren? Waarop een jongetje heel lief antwoordde: oh, weren, dat heeft te maken met het weer! Het kinderlijke enthousiasme was aanstekelijk en met een lach smeerden ze elkaar in op het schoolplein.
Dit jaar hebben we ervoor gekozen om de campagne, naast de basisscholen, ook te organiseren op middelbare scholen, waardoor we weer een hele andere doelgroep bereikten. Tijdens de gastles merkten we bijvoorbeeld dat sommige meiden echt geïnteresseerd waren en al wat kennis hadden opgedaan over huidverzorging. Dit bracht heel andere gesprekken op gang dan we tot nu toe hebben gehad met de kinderen van de basisschool. Maar ondanks dat de dynamiek anders is, is het net zo boeiend.
Daarnaast hebben we de campagne dit jaar bewust eerder in het jaar gestart, waardoor er nu meer ruimte voor de school is om het in te passen in hun lessen. En ook de samenwerking met de Universiteit en het UMC Maastricht is nieuw. Naast Noord-Limburg is nu dus ook Zuid-Limburg aan boord en in beide regio’s samen is dit jaar aan ruim 160 basis- en middelbare scholen zonnebrandcrème en een lespakket aangeboden.’
Denken jullie dat de kinderen er daadwerkelijk wat mee gaan doen?
‘Ja, we zien nu al dat de kinderen de zonnebrand dispensers gaan herkennen. Eerder dit jaar stonden we met het smeerteam op een kidsmiddag van een hardloopevenement in Venlo en riep een aantal kinderen: hey, dat is de zonnebrand van school! Door de kracht van herhaling, hopen we op het netvlies te komen en daar te blijven.
Daarnaast gaat Universiteit Maastricht het vanaf dit jaar onderzoeken. Zij gaan het gedrag van de kinderen en tieners observeren en onderzoek doen naar de beweegredenen om wel of niet te smeren. Door er dit jaar wetenschappelijk onderzoek aan te koppelen, hopen we een duidelijk beeld te krijgen van ons bereik. En door deze effecten in kaart te brengen, kunnen we kijken naar wat onze volgende stappen moeten zijn.
Onze campagne is niet alleen: we delen gratis zonnebrandcrème uit. De scholen ontvangen ook lespakketten. We vinden het heel belangrijk dat de kinderen weten waarom het noodzakelijk is om je in te smeren. De campagne is goed ontvangen, zo bleek uit onze evaluatie op de scholen. 95% gaf aan er volgend jaar weer aandacht aan te willen besteden.’
Waarom ben je dermatoloog geworden?
‘Ik ben dermatoloog geworden vanwege de enorme diversiteit die het vak biedt. Ik kom in aanraking met patiënten van alle leeftijden, van baby’s tot negentigjarigen, en dat heeft me altijd aangetrokken. Het vakgebied van de dermatologie heeft meer dan tweeduizend verschillende huidaandoeningen, waardoor elke dag anders is. Sommige dagen bestaan voornamelijk uit gesprekken met patiënten, terwijl ik andere dagen juist operaties uitvoer. Deze afwisseling en dynamiek passen perfect bij mij. Van jongs af aan wist ik al dat ik dokter wilde worden. Mijn fascinatie voor het menselijk lichaam begon al vroeg, met spreekbeurten over de werking van organen zoals de nieren en longen.’
Wat hopen jullie te bereiken?
‘Een op de vijf Nederlanders krijgt huidkanker. Een belangrijke oorzaak hiervan is verbranden of te veel zon, met name op jonge leeftijd. Het duurt alleen jaren voor ze erachter komen. Ik neem een campagne, genaamd Slip, Slop, Slap uit Australië, graag als voorbeeld. Daar zijn laatst de resultaten van veertig jaar campagne voeren naar buiten gekomen. Je ziet een duidelijke afname van huidkanker in de jongere groepen. Een teken dat er dus echt verschil gemaakt wordt.
De effecten van onze campagne kunnen we nog niet zien over vijf jaar, maar de stijgende lijn van huidkanker die we op dit moment in Nederland zien, roept op tot actie. Ik hoop, met een beetje geluk, dat we over twintig jaar die lijn mogen zien afnemen. En de jeugd is waar we moeten ingrijpen.’
