Al jaren krijg ik de vraag of ik ergens kom signeren, optreden of een meet-and-greet wil houden met lezers, zoals het een schrijver betaamt. Je bent namelijk niet alleen een schrijver, je bent vaak ook, of je wil of niet, een BN’er of zelfs een ‘rolmodel’.
Men vindt het fijn om persoonlijk met je in contact te staan, een krabbeltje te krijgen, mails uit te wisselen, op de foto te gaan of met je te kletsen. Ze vinden kennelijk je kijk op zaken intrigerend of behulpzaam, of kunt woorden geven aan zaken die zij ook voelen of mee te maken hebben.
Het zal natuurlijk per schrijver verschillen hoe groot die vraag is, maar omdat ik altijd autobiografisch heb geschreven, wil ik best aannemen dat dat bij mij nog een stuk meer voorkomt dan bij andere auteurs.
Op dergelijke vragen ben ik in het verleden niet altijd ingegaan. Soms vanwege veiligheidsmaatregelen, maar ook omdat ik die rol onwennig vond. Waarom zouden mensen in de rij staan voor een krabbeltje van mij in hun boek, of naar mij moeten komen luisteren? Een publieke spreker zijn brengt veel verantwoordelijkheid met zich mee, iets waarvan ik niet zeker wist of ik die kon dragen.
Inmiddels heb ik het omarmd. Ik zou zelfs immers ook in de rij gaan staan bij een schrijver, opiniemaker of spreker die dingen zegt en doet die ik niet zou durven of weten, of die mij inspireert iets te implementeren in m’n eigen leven wat ik tot dan toe niet durfde.
Het ongemak heb ik met de tijd van me af kunnen schudden, toen ik zag dat mensen – vooral jongeren en leeftijdsgenoten – daadwerkelijk iets hadden aan de dingen die ik debiteer en me hartstochtelijk bedankten bij het weggaan voor een inspirerende avond. Zo groeide ik in mijn rol, al blijft het stiekem ietwat onwennig.
Zien dat waar je voor pleit ertoe doet, is belangrijk. Constateren dat het resoneert, aan het denken zet en inspireert. Het is leuk en aardig om deze columns, schrijfsels en boeken de wereld in te sturen vanaf mijn laptop en huiskamer, maar je wil toch ook – althans, ik – weten wat mensen er voor zichzelf uithalen, wat ze ermee doen.
Ik vind het bijzonder om te zien welke mensen dat zijn, er gezichten en stemmen bij te hebben, en om daar telkens door verrast te worden, omdat ze zo divers blijken te zijn.
Toen ik een jaar geleden de vraag kreeg of ik grote theaters in zou willen met een eigen voorstelling, heb ik er een tijdje over moeten mijmeren. Uiteindelijk besloot ik het te doen, in het najaar begint mijn tournee. Want laat dat nou het leukst zijn van mijn werk: in contact staan met mijn waardevolle lezers.
