Jaarlijks krijgen 3.000 Nederlanders de diagnose alvleesklierkanker. De kans om te herstellen van deze ziekte is heel klein. 90% van de patiënten overlijdt binnen een jaar. Daarom doet Support Casper onderzoek naar innovatieve behandelmethodes om in 2030 effectieve en betaalbare medicijnen te kunnen produceren voor alvleesklierkankerpatiënten, waardoor zij langer in leven blijven en zich minder ziek voelen. Sjoerd Zwanenburg is directeur van Support Casper en vertelt ons meer over het belang van dit onderzoek.
Prof. Dr. Casper van Eijck – hoogleraar chirurgie en voormalig clubarts van Feyenoord – moest vrijwel iedere week een aantal patiënten met alvleesklierkanker vertellen dat ze zouden gaan overlijden aan de gevolgen van deze vreselijke ziekte. Het krijgen van de diagnose is een doodvonnis; de kans om te herstellen is heel klein, slechts zeven procent blijft langdurig leven. Daarom is Support Casper opgericht, een stichting om innovatieve behandelmethoden te ontwikkelen om patiënten met alvleesklierkanker te behandelen.
Vogelgriepvirus
Casper van Eijck had twee bijzondere patiënten met alvleesklierkanker, vertelt Sjoerd Zwanenburg. ‘Zij waren radeloos, omdat ze wisten dat ze snel zouden komen te overlijden. Ze dienden zichzelf daarom het vogelgriepvirus toe zonder dat Casper van Eijck dit wist. Hij vroeg zich af waarom deze twee patiënten langer leefden. Ze bleken zichzelf dit virus toe te dienen. Het vogelgriepvirus gaat aan de rand van de tumor zitten, waardoor deze uiteen valt. Daarna kan het virus met immunotherapie opgeruimd worden, zodat je ook van het virus af bent. Samen met virologen, biologen en andere artsen is Casper van Eijck gaan praten over hoe een virus kan helpen als behandeling in de strijd tegen alvleesklierkanker.’
Innovatieve behandelmethodes
‘Nu – na 8,5 jaar – hebben we twee virussen ontwikkeld, om patiënten langer te laten leven en de kwaliteit van dit leven te verbeteren. In het Erasmus MC hebben we een virusruimte laten bouwen, zodat we virussen hier zelf kunnen produceren. Je kan het natuurlijk ook laten maken door de farmaceutische industrie, maar dan wordt de behandeling onbetaalbaar voor patiënten. Wij willen graag een betaalbare behandeling aanbieden die ook nog eens effectief is.
Naast virussen maken we ook gebruik van dendritische celtherapie, een vorm van immunotherapie. Ons immuunsysteem speelt een belangrijke rol in het tegengaan van kankervorming. Helaas zijn tumorcellen in staat om het immuunsysteem te onderdrukken, waardoor kanker de overhand kan krijgen. Door middel van dendritische celtherapie proberen we het afweersysteem te verbeteren en aan te sturen om de tumor aan te vallen. We halen witte bloedcellen uit het lichaam, die we bewerken zodat ze andere witte bloedcellen kunnen leren welke kankercellen ze moeten aanvallen. Met behulp van deze twee innovatieve behandelmethodes hebben we tot nu toe de eerste successen bij een aantal alvleesklierkankerpatiënten.’
Onderzoek hard nodig
Het doel van Support Casper is ervoor te zorgen dat patiënten met alvleesklierkanker langer te leven hebben. ‘Dit onderzoek is heel hard nodig, omdat er vrijwel niemand voor deze groep patiënten op komt. Vaak wordt er gedacht: ze gaan toch dood, dus waarom zouden we er iets aan doen? Daarom is Support Casper in 2015 opgericht om deze patiënten écht te kunnen helpen door onderzoek te doen naar innovatieve behandelmethodes. Nu hebben we ongeveer dertig onderzoekers die (mede) door Support Casper betaald worden en zijn de eerste successen met klinische studies (studies met patiënten) achter de rug, maar deze vragen natuurlijk om opvolgende klinische studies. Alvleesklierkanker zal helaas nooit weggaan, dus proberen we er een chronische ziekte van te maken. We hopen het overlijden zo lang mogelijk te kunnen uitstellen, maar er ook voor te zorgen dat de kwaliteit van leven wordt verbeterd.’
Ben je benieuwd naar de ontwikkelingen rondom de virussen? Bekijk dan de documentaire ‘Tegengif’, die laat zien hoe Casper vastberaden blijft vechten voor zijn patiënten en tegen de ziekte.
Via de website van Support Casper kan je doneren om baanbrekend onderzoek tegen alvleesklierkanker te steunen.
Fotocredits: Mirjam Lems Fotografie (Op de foto is Prof. Dr. Casper van Eijck te zien).
